Οδός Φωκίωνος Νέγρη

της Δομνίκης Καπέλλα


"Ποδοσφαιράκια", εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία νυχτερινά κέντρα και τεντιμπόηδες ήταν τα χαρακτηριστικά του φημισμένου δρόμου στη δεκαετία του ’60. Το 1965 ο Κ. Καραγιάννης με την ταινία "Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη" εκφράζει την εικόνα της περιοχής.

Ο δρόμος δημιουργήθηκε πάνω στο ρέμα Λεβίδη, (επί δημαρχίας Κ. Κοντζιά) που κατέβαινε από τα Τουρκοβούνια για να εκβάλλει μέσω Αγ. Μελετίου στον Κηφισό και στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν ακόμα μέρος για εκδρομές με άφθονα νερά, γνωστή ως "Μεγάλη Βρύση".

Ο Φωκίων Νέγρης (1846 - 1928) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ήταν γιος του μαθηματικού Κωνσταντίνου Νέγρη. Σπούδασε στη πολυτεχνική σχολή και στη μαθηματική σχολή της Σορβόννης. Το 1870 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Την περίοδο 1875 - 1886 διετέλεσε διευθυντής της Εταιρείας των Μεταλλουργείων του Λαυρίου, όπου επέτυχε την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών και τον τεχνικό εξοπλισμό της, έπειτα από το σκάνδαλο των Λαυρεωτικών (βλ Λ. Συγγρού). Προσωπικότητα ηγετική, πολυσχιδής και αεικίνητη, εισήγαγε και εφάρμοσε τεχνολογικές καινοτομίες και οργάνωσε την παραγωγή. Στη θέση αυτή επανήλθε το 1894-1898. Παράλληλα, κατά το διάστημα 1895 - 1898 διετέλεσε Δήμαρχος Λαυρεωτικής και από τη θέση αυτή προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στην πόλη του Λαυρίου. Συμμετείχε στη κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Λαυρίου-Αθηνών η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Ελληνική Εταιρεία μεταλλευμάτων ως αντίτιμο της φορολογικής οφειλής προς το κράτος. Διετέλεσε υπουργός οικονομικών στη δεύτερη κυβέρνηση  (1898) του Αλέξανδρου Zαΐμη, μετά την πτώχευση της Ελλάδας το 1893 και τον θλιβερό (ατυχή τον ονόμασαν) πόλεμο του 1897, και στην τρίτη (1901) κυβέρνηση Zαΐμη. Επίσης, υπουργός συγκοινωνιών (1917) και εσωτερικών (1918). Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο οικονομικών συνάφθηκε σημαντικό δάνειο με ικανοποιητικούς όρους για την Ελλάδα που διετέθη για την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.

 Το 1901 εισηγήθηκε νόμο για την κοινωνική ασφάλιση των μεταλλωρύχων «Περί περιθάλψεως των εν τοις μεταλλείοις και μεταλλουργείοις παθόντων και των οικογενειών αυτών» ο οποίος αποτελούσε καινοτομία στο σχεδόν ανύπαρκτο εργατικό δίκαιο  της εποχής. Ο νόμος  ψηφίζεται 5 χρόνια μετά το εκρηκτικό 1896, την  κορυφαία απεργία-εξέγερση των 2.500 μεταλλωρύχων της  Καμάριζας  του Λαυρίου, το βουητό  της οποίας, επηρέασε τον Φ. Νέγρη γνώστη των συνθηκών εργασίας της περιοχής, ο οποίος είχε παίξει εξισορροπητικό ρόλο στη λύση αυτής της απεργίας, ως πρόσωπο με  κύρος και αποδοχή από  τους εργάτες του Λαυρίου.

Το 1918 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ των φυσικών επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε ως ο πρώτος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, κατά την ίδρυση της  το 1926.

                                                                                                        Οδός Φ.Νέγρη το 1959